Drafsport-dorpen:
Heiloo

In het vakblad Draf&Rensport hebben in 2013 regelmatig beschrijvingen gestaan over drafsportmensen uit bepaalde dorpen, steden of regio's. Uit amusant, promotioneel, nostalgisch en/of historisch oogpunt nemen wij deze leuke artikelen op.

Heiloo als drafsportbolwerk is helemaal niet zo vreemd, want op de kaart zien we Alkmaar aan de noordkant van het dorp liggen, met de drafbaan onder in het lichtgroene gedeelte, dus bijna tegen Heiloo aan.

Onderstaande artikel werd gepubliceerd in nr. 36 n.a.v. de dorpendag op Alkmaar d.d. 9 september 2013.

Titel: Kampioenen binnen de vierkante kilometer
door Ruud Stoop

Er zijn van die plaatsen waarvan je denkt, drafsport? Daar? En dan ineens blijkt juist zo'n plek overgoten te zijn met de sport. Niet alleen de huidige toppers - zo is Ruud Pools nog altijd woonachtig in Heiloo, want over die plaats hebben we het - maar de historie is misschien nog veel uitgebreider. Dus is het niet zo gek dat Heiloo de volgende etappe is in de nu al succesvolle serie dorpendagen die Alkmaar houdt. Een rondgang tussen oude en nieuwe bekenden....

Willem Schong: de Alone-dravers
In een grijs verleden kregen paarden zelfs de `achternaam' Heiloo. De bekendste daarvan kwam uit de kraamkamer van Willem Schong, de man die met zijn fokmerrie Tilpy zoveel succes kende. Misschien de meest succesvolle draver die hij fokte was Winneton Heiloo, een paard dat in de jaren tachtig liefst twintig keer wist te winnen en met name in de populaire W5-koersen opvallend aan de weg timmerde. Ook Yambeau Flight was een veelbelovend paard, maar die raakte `aan de kletter' in Limmen en dat betekende einde loopbaan. Als fokker mocht Schong vooral zijn merrie Tilpy (als koerspaard voor hem ook al succesvol met Ruud Pools en meervoudig seriewinnares) dankbaar zijn. Ze bracht immers liefst drie paarden die meer dan tien mille verdienden: Dash Alone, Flair Alone en My Way Alone. Vooral Flair Alone, doorgaans gereden door Ad Suykerbuyk uit het naburige Limmen, was een uitstekend koerspaard. Hij zou op zijn oude dag nog furore maken in Engeland.
Een dochter van Tilpy, Here I Go Alone, was niet alleen een goede draver, maar baarde als jong paard ook opzien met een tweede prijs (reservekampioene) tijdens de toen nog zo populaire jaarlingenkeuring. Schong kocht in die tijd samen met Gerard Thijssen, Jan de Ridder, Joop van Dam en Nico van Geldorp ook de dekhengst Snegem Flight, de vader van het eerste veulen van Tilpy. Hij trainde zijn paarden of in Bakkum op het strand of op zijn kleine baantje tegenover 'motel Heiloo'. Ook Huib Schong had dravers. Zijn familie begon vlak na de Tweede Wereldoorlog een vishandel aan de Kennemerstraatweg en hun haringkar was lange tijd de 'hangplek van Heiloo', waar de koersen en voetbal de revue passeerden.

Arie Zwijnenburg: Wereldkampioen
In Heiloo huist zelfs een echte wereldkampioen. Arie Zwijnenburg presteerde het om bij de mondiale titelstrijd voor politiemensen plaats te nemen op het hoogste schavot. Toen was hij nog niet woonachtig in Heiloo, nu wel. En bovendien een van de drijvende krachten achter de drafbaan van Alkmaar. Des te mooier dat hij maandag zelf actief is in een gelegenheidskoers achter VIP Fortuna. Vorig jaar ging hij lang aan de leiding met Zelina Frejo. Kan hij dit keer met een andere tactiek wel winnen?

Pim Bronkhorst en Wish of Thijssen
Pim Bronkhorst, in het dagelijks leven voorheen werkzaam in het onderwijs, belandde bij toeval in de drafsport. Ooit speelde hij met succes het trio Pablo D-Oswald-Pandora Komo en dat leverde hem toentertijd 1300 gulden op. Een fortuin. En Bronkhorst was gevallen voor de sport. Hij begon bij Ruud Pools paarden uit te rijden. Ook het succes van Wish of Thijssen, het paard dat Bronkhorst ooit trainde, was eigenlijk een toevalstreffer. Merrie Rising Fortuna wilde er als koerspaard weinig van weten en eigenaar Gerard Thijssen besloot haar te laten dekken. Wish of Thijssen was het resultaat en die draver zou in 1989 gekroond worden tot Alkmaars Paradepaard. "Het waren prachtige tijden, met de rivaliteit tussen de drie staltoppers uit Heiloo: Uncle Tom, meestal gereden door Tilly Neelen, Us Rudi van de familie Tijm en onze Wish of Thijssen." In 1987 deed zich nog een merkwaardig incident voor, weet de oud-onderwijzer: "In een goed gedoteerde stayerskoers in Nootdorp werd Wish tweede achter Zacatal du Bois van Ad Suykerbuyk. Het paard kwam dravend op de rug van de winnaar binnen, maar de prijs is nimmer uitgekeerd, omdat er geen sulky en pikeur achter het paard zat. Ruud Pools had zijn tuig zo goed ingevet, dat kar en pikeur niet met het paard verder konden. Volgens mij is zoiets nimmer voorgekomen. Na de finish kon Ad het paard trouwens zo pakken."
Ook in de klas van meester Bronkhorst op de J.P. Hazebroek werd altijd volop meegeleefd: er hingen uitgebreide knipsels over het paard, de kinderen werden meegenomen naar de stal van Ruud Pools bij 't Putje en ook bezocht men eens massaal de Alkmaarse baan. "Maar als Wish wint, tracteer ik. Ook dat is de afspraak", was een belofte van Bronkhorst die mogelijk heel wat Heiloose schooljeugd overgewicht opleverde. "Ik heb een keer met de klas mijn verjaardag gevierd op de baan van Alkmaar en had voor alle kinderen een formulier gemaakt waarop ze mochten raden wie de winnaars zouden worden van de diverse koersen. En de kinderen hadden spandoeken gemaakt. Een tekst herinner ik me nog: 'Wish of Thijssen gaat zich bewijzen!' Leuke propaganda", vertelt Bronkhorst. Overigens zou Rising Fortuna - de moeder van Wish of Thijssen - na haar beenproblemen alsnog de baan halen. Ab Zaman, ook uit Heiloo, kan zich dat nog best herinneren. "Wish of Thijssen kreeg veel publiciteit doordat hij op een meeting net als zijn moeder Rising Fortuna een koers wist te winnen." Pim Bronkhorst: "Het gebeurde zelfs twee keer dat beide paarden wonnen. Echt uniek in de sport."
Zaman zou later zijn fokmerrie Illya Kievitshof nog eens laten dekken door de in de koers meestal door Ruud Pools gestuurde Wish of Thijssen." Zonder succes overigens. Een memorabele anekdote wil Bronkhorst nog wel toevoegen. "Gerard Thijssen, de eigenaar van Wish, wilde in 1985 zijn paard in het trio voorop spelen met alle combinaties erachter. Ik raadde hem dat af, omdat in die koers ook Yok van de Lente en Yankee First liepen, dus suggereerde ik om zijn paard op de tweede en derde plaats te zetten, maar niet als eerste. Wat gebeurt er: Yok van de Lente springt aan de start en wordt uitgeschakeld en Yankee First wint de koers, maar wordt teruggesteld, omdat de combinatie zich buiten de baan heeft begeven. Dus wordt Wish of Thijssen alsnog winnaar. Het trio bracht zevenduizend euro. Ik kreeg nog wel even rode wangetjes van blijdschap, maar of Gerard hetzelfde gevoel had betwijfel ik..."

Boven: Rising Fortuna kreeg op 5-jarige leeftijd een hengstveulen,
genaamd Wish of Thijssen. Daarna ging ze weer in training en
hier trainen moeder en zoon samen:
De nog zeer jonge Wish of Thijssen (links met Pim Bronkhorst)
en zijn moeder Rising Fortuna (met Ab Zaman) trainen
op een trainingsbaantje in Heiloo.
De Heres-zoon Wish of Thijssen won later Hfl. 155.000.
Moeder en zoon wonnen ooit beide een koers tijdens dezelfde
meeting in Alkmaar. Vijf jaar na Wish kwam haar tweede product
Care of Thijssen (van Pershing), maar die had lang niet de kwaliteit
van zijn oudere halfbroer. Ook de volgende 6 veulens niet.

Jan de Ridder:'t Putje
Een van de meest prominente plekken in Heiloo als het gaat om de drafsport is de tussen de bomen verscholen baan nabij 't Putje. De plek waar niet alleen Ruud Pools lange tijd trainer was, maar ook Nico van Geldorp (de vorige eigenaar) boekte er successen als eigenaartrainer van Henry Videau en Harry Pools, Sjaak Geluk en Lindsey Pegram waren er als trainer actief. Tegenwoordig slijpt Aad Pools er aan de conditie van zijn kortebaankanonnen. 't Putje is niet alleen bekend vanwege de dravers die er in de nabijheid actief zijn, ook het voormalige cafe dat daar gevestigd was, had een grote aantrekkingskracht op het drafvolk.
Tevens is de locatie vanwege vanwege het geneeskrachtige water uit een bron bekend als het katholieke bedevaartsoord 't Putje, met bijbehorende kapel. Niet gek dat de huidige eigenaar van het baantje, Jan de Ridder, zijn dravers enige tijd van de achternaam De Kapel voorzag, zoals Jan de Kapel. Veel zegen kreeg de hengst blijkbaar niet mee, want de zoon van de populaire Vuurpijl wist niet één keer te winnen. Jan de Ridder is nog altijd nauw betrokken bij de sport, zoals met de door stiefdochter Susan Wiedijk bij 't Putje getrainde Yann the Mailman, die maandag in actie komt. Ook de al gememoreerde Pim Bronkhorst was enige tijd actief voor De Ridder. Susan Wiedijk heeft als monterijdster al meerdere nationale kampioenschappen op haar naam. Ze haalde haar amatricevergunning binnen met Kim Westerzij van, uiteraard, Jan de Ridder en haar monté-licentie met Alley Ego, ooit een kortebaner bij Jacques Geluk. Grote successen boekte ze met Rob (mede met dank aan de adviezen van Hugo Langeweg), Procol Harum en uiteraard Swiebertje Kes. Samen met haar eerste zege in 2000 (met Braque Mourotois) zijn het hoogtepunten in haar loopbaan. Voor deze meeting heeft de Heiloose zich bijzonder ingespannen met betrekking tot het binnenhalen van de koerssponsors.

Boven: Susan Wiedijk,
hier op haar monté-crack Swiebertje Kes.

Ruud Pools: drie keer kampioen
Over zijn kwaliteiten bestaat geen discussie, niet voor niets werd de nog steeds in Heiloo woonachtige Ruud Pools liefst drie keer rijderskampioen in ons land. Maar wat velen inmiddels vergeten zijn, is het feit dat hij ook als zelfstandig trainer bij 't Putje jarenlang binnen de top tien van meest winnende entrainementen eindigde. Met leerlingen als Bart Tijm en rechterhand Tilly Neelen scoorde hij met paarden als Zengo, Zachery Baker, Way to Fortuna, Wio van de Lente, Yla Oostland en Dizzy Dean (nog gefokt door het Alkmaarse bestuurslid Ton van Eyden) aan de lopende band. Overigens ook niet vergeten dat hij al in 1977 voor de eerste keer nationaal kampioen werd op de kortebaan en daarmee de opvolger werd van broer Harry, die van 1974 tot 1976 regeerde. Dezelfde Harry Pools, nog altijd succesvol in Duitsland, was ook langere tijd actief op 't Putje.

Gert-Jan Beentjes: Hamlets Wishbone
Een van de meest succesvolle dravers uit Heiloo was zonder meer Hamlets Wishbone van fokker Gert-Jan Beentjes, die langere tijd ook zijn eigenaar zou blijven. Later koerste de hengst nog even onder de vlag van Drafsport Heiloo en als zevenjarige vertrok de winnaar van onder meer het Kampioenschap der Vierjarigen (met Ad Suykerbuyk) naar Duitsland. De hengst die ook in de interland Belgie-Nederland triomfeerde was een zoon van Anouk Capello, de bekende fokmerrie van Nico van Geldorp. Ze zou voor Jacques Sijm ook nog de goede Fighting Champ brengen. Anouk Capello is natuurlijk vernoemd naar de Kapel van Heiloo.

Boven: België - Nederland 1994 te Waregem:
Hamlets Wishbone (midden met Ad Suykerbuik) zal winnen na
diskwalificatie van Herbie W (links met nr.9).
Happyline First (nr.1) wordt 3e.

Drafsport Heiloo: een mooi gezelschap
De overeenkomst tussen de heren Bleeker, Tijm Jr, Tijm Sr, De Ridder, Suykerbuyk, Hommes, Koomen, Thijssen, Van Gurp, Greveling, Nieuwland, Leegwater, Sijs, Hoogland, Spijker, Boerhof, Mulders, Van Brederode en Beentjes in 1992? Ze kwamen weliswaar niet allemaal uit het dorp, maar waren stuk voor stuk betrokken bij Drafsport Heiloo, de groep die in de nadagen van de hengst eigenaar was van Wish of Thijssen. Die verdiende op zijn oude dag trouwens nog zoveel dat men ook Gallant Princes kon aanschaffen. Kees Bleeker legde ooit uit wat er zo leuk was aan het samen hebben van een paard: "Op Hilversum zitten er normaal drie eigenaren aan de bar, maar als wij binnenkomen zijn dat er gelijk vijftien of meer..." Vooral de duels tussen de paarden van Drafsport Heiloo en de Vrienden van Alkmaar (met John Bootsman (!) als voorzitter en Elkeklus enige tijd als succesvol paard) waren legendarisch. Gallant Princes werd gefokt door Nic Kaay, ook fokker van de goede Johnny Nyman en de weer meer lokaal genaamde Kees Heiloo. De laatste twee waren van Manza Buitenzorg en Zorana. Ook Bram Kaay was actief in de dravers.

Ares de Wit: Upway Fortuna
De plaats waar Drafsport Heiloo begon, was aan de bar bij Ares de Wit, de man die uit de Horecawereld van Heiloo niet weg is te denken. Voordat men aan Wish of Thijssen dacht, schafte men Colt Fortuna aan. Die deed niet veel, maar met Wish of Thijssen (die bij de aanschaf door de groep verhuisde van Ruud Pools naar Ad Suykerbuyk) was het wel raak. Ares de Wit was zelf ook nauw betrokken bij de drafsport. Zijn Upway Fortuna doet bij menigeen nog een belletje rinkelen. Ook de nauw aan hem verwante Stal De Viersprong kent een sterke Heilooër inbreng en dat geldt eigenlijk ook, getuige de naam, voor Stal 't Vennewater van Ad Bos.

Dirk Leegwater: Henry Videau
Ad Suykerbuyk, hij stopte enkele jaren geleden als actief rijder, was wel vaker succesvol met paarden uit Heiloo. Met Henry Videau bijvoorbeeld, gefokt door de onlangs overleden Dirk Leegwater, maar later eigendom geworden van Nico van Geldorp. Meest memorabele succes van Henry Videau (de achternaam is een samenvoegen van vide en eau, 'leeg water') was de winst in de Gouden Zweep in 1995, nadat Eibert Vryenesse werd teruggesteld. Ook was Henry Videau de sterkste in een interland tegen Belgie. Een groot deel van zijn geld verdiende Henry Videau overigens in Frankrijk, waar hij regelmatig in actie kwam en weliswaar nooit won, maar zeker in 1996 veel geld ophaalde.

Boven: Henry Videau en Aad Suykerbuyk, tijdens de huldiging,
na hun prachtige zege in het Stayerskampioenschap van Friesland 1993.
Eigenaar Nico van Geldorp houdt zijn paard vast
en links staan nog twee Heiloose fans.

Boven: Henry Videau en Ad Suykerbuyk zijn de winnaars van het
onderdeel voor oudere paarden in de België-Nederland match 1996.
Links staat Heilooenaar Gert-Jan Beentjes.
En deze dames vooraan komen ook vast uit Heiloo.

Jan Liefting: 'of John'
Een liefhebber pur sang was Jan Liefting, die met meerdere van zijn paarden bijzonder succesvol was. De groentegrossier hield zijn paarden op een mooie locatie aan de Oosterzijweg die met zijn eerste fokproduct First of John al mooie momenten beleefde. Zo won dat paard het Kampioenschap der Tweejarigen in het verre Schaesberg en de Grote Prijs der Vaderpaarden. Hij belandde in de sport toen hij met Harry Schipper uit Alkmaar de merrie Carole Ashton kocht. Later ging Liefting solo verder met onder meer de merrie Astrid G, die hem met First of John zijn eerste fokproduct opleverde. Die eersteling werd met Gerard Hulleman achtste in de Derby, maar koerste veelal met Richard Heynen. Dat duurde niet lang, want ze verdween snel naar Italie, waar ze mogelijk onder een andere naam koerste. Later zou Satchmo of John nog seriewinnaar worden in Alkmaar. Hij was weer van de merrie waarmee Liefting zijn drafsport- avontuur begon: Carole Ashton. De vader van Satchmo of John was Woodland Park, de dekhengst met wie dorpsgenoot Ab Zaman korte tijd nadrukkelijk aan de weg timmerde. Ook Nestor of John (van Alexander S) was een verdienstelijke zoon van Carole Ashton. Liefting zijn laatste fokproduct was Tiesto of John uit zijn Magic of John.

Boven: First of John wint en First Hazelaar springt door het stek
in de Grote Prijs der Vaderpaarden voor tweejarige merries Zuid.
First of John was een top-tweejarige die 53.000 gld won.
Ze werd als driejarige naar Italië geëxporteerd en heeft daar
hoogstwaarschijnlijk onder een andere naam nog wel
e.e.a. verdiend.

Dries Mors: met de tractor
Dries Mors was een succesvol fokker van paarden. De eerder dit jaar op 85-jarige leeftijd overleden inwoner van Heiloo was bijvoorbeeld de fokker van de liefst 28 maal winnende Vuurpijl. Nog meer verdiende een ander kind van zijn merrie Jola Hanover: de geweldige Primeur Pride. Ook Whirl Pride was een best paard. Opvallend aan Mors was dat hij altijd met tractor plus paardentrailer naar de baan kwam.

Boven: Primeur Pride wint hier met Mees Dapper in 1983.
De ruin won totaal 85.650 gld. en werd gefokt door Dries Mors
uit Heiloo en W. Pepping uit het naburige Limmen.

Eigenaar Spaans en Xantippe
Al in een grijs verleden waren lieden uit Heiloo betrokken bij de drafsport. Zo ook eigenaar Spaans, wiens Xantippe een uitstekend draver was. In Groningen was deze draver in 1934 actief in een veelbesproken koers in de 'vierde klasse'. Daarin bleek het winnende paard Weeskind SW niet het bewuste paard te zijn, maar de enigszins bijgeschilderde Duitse merrie Olympia. Weeskind SW werd levenslang uitgesloten voor de sport en Xantippe rukte in de uitslag op naar een tweede plaats.

Stal Kennemerland
Ook Stal Kennemerland kende wortels in Heiloo. Ze waren succesvol met paarden als Varro, Frits van Sillador en de geweldige kortebaner Diabolo.

Rob Bottelier: Zadini Migliore
De voor Alkmaar als vrijwilliger van onschatbare waarde zijnde Rob Bottelier vierde de vorige meeting nog een mooi succes met zijn Zadini Migliore. Die draver staat in training bij Bart Tijm, een andere inwoner van Heiloo die al jarenlang in de sport actief is en bijvoorbeeld ook nauw betrokken is bij de daden van C'est Ca, die op haar beurt vooral wordt getraind door dorpsgenote Chantal Mante. Ze was in het verleden ook verantwoordelijk voor de successen van Paradepaard Roy Burgerheide. Bottelier fokte Zadini Migliore niet zelf, maar deed dat wel met onder meer Phinto S en Typhoonora. Laatstgenoemde was in Hongarije seriewinnaar en keerde nog even terug naar ons land om het tegen onze topdravers op te nemen.

Gemma Kops: een fiets hinnikt niet
Deze monterijdster van zo'n twintig jaar geleden raakte ooit in de sport verzeild doordat haar verkering uitraakte. Ze verkocht het singletje Help van The Beatles, het lievelingsnummer van haar ex, en betaalde daarvan haar eerste paardrijles. In Akersloot leerde ze de eerste vaardigheden op het gebied van de drafsport met de toen tweejarige Renee Victoria en haar eerste winst vierde ze met Tydi Flower, het voormalige succespaard van Jaap Koopman en Jan Offenberg. Geen wonder dat ze later Browny Flower, familie van Tydi, aanschafte. Geen succes. Dat leek het wel te worden met Zera Neyenrode, maar die merrie kreeg peesproblemen en keerde weer terug naar eigenaar Fred de Zoete. Van wie ze vervolgens een oude motor kreeg als genoegdoening. Bizarre uitspraak van de inmiddels uit de sport verdwenen rijdster: "Ik wilde ook wel wielrenster worden, maar een fiets hinnikt niet..."

Jacques Sijm: een grensgeval
De ene keer duikt hij op als inwoner van Limmen, dan weer van Alkmaar en een andere keer van Heiloo. Zijn grootste successen vierde de nog altijd in de sport actieve Jacques Sijm in ieder geval in zijn stalletje aan de Vennewatersweg tussen Heiloo en Egmond. Zijn mooiste moment op drafsportgebied was natuurlijk de winst van zijn Zacatal du Bois met rijder Ad Suykerbuyk in de Derby van 1985, maar ook Uplicate Ashton en All Star Ashton waren gedurende die periode meer dank dankbare paarden. Meer recent was hij succesvol met paarden van fokker Hoedjes, zoals Yvento de Legume en Rosa de Legume, een van de Nederlandse paarden die op Vincennes kon winnen. Zelf fokte hij de Champ-paarden (zoals Fighting Champ) die eveneens succesvol waren. Sijm leverde in de loop der jaren meerdere Derbydeelnemers af en koerst tegenwoordig met de Franse ruin Talismano Plessis.

Boven: Zacatal du Bois met Ad Suykerbuyk bij hun ereronde,
na de overwinning in de Derby-Z in 1885.
Eigenaar-trainer Jacques Sijm draaft mee.